Tập đoàn công nghiệp lâu đời nhất của Thái Lan đầu tư lớn vào ngành năng lượng tái tạo của Việt Nam, chính thức đưa hai nhà máy điện mặt trời lớn nhất Đông Nam Á vào hoạt động

Hai nhà máy đi vào hoạt động từ tháng trước và sẽ nâng tỷ lệ năng lượng mặt trời trong danh mục năng lượng của B.Grimm lên gần 30%. Việc này sẽ đưa công ty tiến thêm một bước gần hơn với mục tiêu tăng gấp đôi công suất phát điện lên 5.000 MW vào năm 2021, dù mới đây đã xuất hiện những lo ngại ở thị trường Thái Lan.

Nhà máy Dầu Tiếng tại tỉnh Tây Ninh và nhà máy điện mặt trời Phú Yên có công suất 257 MW, có diện tích 504 hecta và 300 hecta. Đây là hai nhà máy năng lượng mặt trời đầu tiên lớn nhất ở khu vực Đông Nam Á. Theo công ty, khoản đầu tư vào hai dự án này đạt giá trị khoảng 677 triệu USD.

Chủ tịch và của B.Grimm Power, Preeyanart Soontornwata, đang đặt cược rằng nhu cầu về năng lượng của Việt Nam, bao gồm năng lượng tái tạo, còn tiếp tục tăng lên nhanh chóng. Trả lời phỏng vấn của Nikkei, bà Preeyanart cho hay: “Chúng tôi nhận thấy những cơ hội lớn ở Việt Nam, có thể thấy ở dự báo tăng trưởng GDP cao hơn 6,5% và tăng trưởng vốn FDI rất mạnh mẽ, sẽ còn tiếp tục khởi sắc trong những năm tiếp theo. Nhu cầu về điện dự báo sẽ tăng lên gần 130 GW vào năm 2030 từ dưới 50 GW vào năm ngoái.”

Danh mục năng lượng của Việt Nam bao gồm khoảng 35% than đá, 35% thủy điện, 26% dầu và khí tự nhiên, 4% năng lượng tái tạo không hydro.

Theo Nikkei, chính phủ Việt Nam bắt đầu hỗ trợ phát triển mạnh mẽ hơn vào năng lượng tái tạo vào 2 năm trước khi kế hoạch phát triểu năng lượng hạt nhân tạm thời ngừng lại. Dù than đá có thể sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng đối với ngành năng lượng, nhưng đã xuất hiện sự phản đối của người dân địa phương đối với một số dự án và Hà Nội vẫn muốn tăng cường sử dụng khí đốt tự nhiên làm nguồn năng lượng.

Việc hai nhà máy được hoàn thành diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang nới lỏng mức thuế đối với năng lượng tái tạo nhanh hơn những quốc gia khác, một số người trong ngành tiết lộ. Để đáp ứng được điều kiện ở mức cao hơn, giai đoạn 1 là 9,35 cent mỗi giờ đối với năng lượng mặt trời, hai nhà máy của B.Grimm phải hoạt động vào ngày 30/6.

Sau thông tin hai nhà máy đáp ứng được hạn chót, cổ phiếu của B.Grimm tăng 27%. Tâm lý nhà đầu tư tiếp tục phấn khởi nhờ sự đồng thuận về “dự báo thu nhập cốt lõi đạt mức kỷ lục trong quý III, thúc đẩy bởi các nhà máy năng lượng mặt trời ở Việt Nam.” Công ty Bualuang Securities dự đoán tổng doanh thu của B.Grimm vào năm 2019 là 44,6 tỷ bath (1,46 tỷ USD) và lợi nhuận ròng là 9,2 tỷ bath. Grimm Power hiện đang chiếm khoảng 80% lợi nhuận của Tập đoàn B.Grimm.

Tuy nhiên, triển vọng lạc quan của B.Grimm đã trở nên u tối hơn khi viên thanh tra của Thái Lan cho biết tỷ lệ công suất điện của chính phủ phải được tăng lên 51% trong kế hoạch 20 năm tới, điều này làm dấy lên mối lo về một số nhà máy điện đã được B.Grimm lên kế hoạch phát triển. Bà Preeyanart nói về bức tranh năng lượng không chắc chắn của Thái Lan: “Vì vậy, bạn có thể đoán được lý do tại sao chúng tôi lại đa dạng hoá sang những quốc gia khác.”

Hai nhà máy năng lượng mặt trời tại Việt Nam được xây dựng trong 6 tháng, dựa trên 2 nhà thầu năng lượng mặt trời lớn nhất của Trung Quốc – Energy China ở Phú Yên và Power China ở Dầu Tiếng.

Bà Preeyanart cho hay: “Chúng tôi theo dõi lịch trình cực kỳ sát sao, gần như là mỗi ngày. Chúng tôi đã thúc đẩy mạnh mẽ. Mỗi nhà máy chúng tôi xây dựng (bao gồm nhà máy thuỷ điện nhỏ ở Lào), chúng tôi đều hoàn thành trước hạn chót và trong khoảng ngân sách cho phép. Dự án này cũng vậy.”

Nhà máy điện mặt trời tại Phú Yên, Việt Nam.

B.Grimm đã ký một thoả thuận cho các dự án với Tập đoàn Điện lực Việt Nam, bao gồm đảm bảo rằng họ sẽ cung cấp đường truyền kết nối với lưới điện chính, hợp đồng thuê đất và giấy phép đo lường, đặc biệt là chứng minh rằng sẽ có một dòng điện ổn định. Hai đối tác Trung Quốc của B.Grimm đã giúp tập đoàn này đảm bảo việc thuê đất và những giấy phép khác.

Hai nhà máy mới cũng hưởng lợi từ vị trí gần với hai nhà máy thuỷ điện đã được kết nối với lưới điện quốc gia – đảm bảo đường dây truyền tải vào lưới điện là một trong những yếu tố quan trọng của một nhà máy năng lượng tái tạo thành công ở Việt Nam. Dẫu vậy, B.Grimm cũng phải đối mặt với những thách thức, đặc biệt là việc khai thác các nguồn năng lượng tái tạo ở những tỉnh thành khác, chứ không phải ở khu vực đô thị.

Gavin Smith, giám đốc của Solar Power Utility, một công ty con của quỹ Dragon Capital, cho hay: “Tốc độ tăng trưởng của nhu cầu điện vượt xa: thứ nhất là khả năng đầu tư của chính phủ, thứ hai là khả năng của lưới điện trong việc truyền tải.”

Cũng như B.Grimm, SPUC gần đây đã mở một nhà máy điện năng lượng mặt trời tại Việt Nam. Nhà máy ở Mũi Né, tỉnh Bình Thuận có công suất lắp đặt 40 MW và bắt đầu hoạt động vào ngày 4/6, sau 8 tháng xây dựng. Nhà máy này sẽ tạo ra khoảng 68 triệu kwh mỗi năm, góp phần giảm 55.447 tấn khí thải CO2 mỗi năm.

Đối với B.Grimm, công ty cho biết họ vẫn còn một thời gian để huy động vốn cho hai nhà máy năng lượng mặt trời. Bà Preeyanart nói: “Tại Việt Nam, lý do chúng tôi có thể nhanh chóng xây dựng các nhà máy là nhờ Power China và Energy China đã hỗ trợ về mặt tài chính. Nếu phải chờ đợi việc tài trợ dự án, chúng tôi sẽ thất bại.”

Với việc B.Grimm mua các tấm pin năng lượng và thiết bị Tier 1, hai công ty Trung Quốc đã đồng ý hoãn tất cả những khoản thanh toán cho đến 1 năm rưỡi sau khi quá trình xây dựng bắt đầu. Bà Preeyanart cho hay: “Vì vậy, một năm kể từ bây giờ chúng tôi phải thanh toán cho họ bằng cách kêu gọi tài trợ dự án, hiện đã thu hút được sự quan tâm của nhiều ngân hàng.

Gạt những vấn đề không chắc chắn sang một bên, B.Grimm vẫn tin rằng năng lượng tái tạo, bao gồm của năng lượng mặt trời và năng lượng gió, sẽ tồn tại lâu dài. Bà nói: “Năng lượng tái tạo sẽ tồn tại. Đó là tương lai của cả thế giới, không chỉ là tương lai của riêng B.Grimm.”